Profesor Antoni Jurasz

Profesor Antoni Jurasz

Współtwórca polskiej laryngologii urodził się 24 listopada 1847r. w Spławiu pod Poznaniem. Rodzina Profesora mieszkała w poznańskiem od kilku pokoleń. Wybór wybitnego Wielkopolanina na patrona szpitala w Bydgoszczy nie był przypadkowy. Bydgoskie środowisko lekarskie od lat utrzymywało żywe kontakty z kolegami z Poznania. Starsze pokolenia studiowały w czasie zaboru pruskiego na tych samych uniwersytetach niemieckich. Młodsze zdobywały wiedzę na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego. Kiedy więc w 1953 r. wybierano patronów szpitali, dla lekarzy związanych od lat z Bydgoszczą było oczywiste, że powinna to być wybitna postać związana właśnie z tym regionem.Profesor Jurasz odpowiadał tym kryteriom najpełniej. Program szkoły elementarnej przerobił w domu z ojcem, nauczycielem. Wykształcenie średnie zdobył w Gimnazjum im. św. Marii Magdaleny. Przed maturą chciał studiować teologię. Ostatecznie w 1867 roku wybrał medycynę na Uniwersytecie w niezbyt odległym Greifswaldzie, gdzie studiowali tez Polacy. Skromną pomoc materialną rodziców uzupełniał wsparciem finansowym ze strony hrabiego Jana Działyńskiego. Dyplom lekarza, wraz z doktoratem otrzymał w 1871r. Chciał pracować na Uniwersytecie Jagiellońskim, niestety nie otrzymał asystentury. Wrócił więc do Niemiec i zamieszkał w Heidelbergu. Tu pracował nieprzerwanie przez 35 lat. Był asystentem w uniwersyteckiej poliklinice w dziale pediatrii.Polecono mu zajęcie się niedostatecznie wówczas opanowanym badaniem laryngoskopowym. Jako jeden z pierwszych, podjął się usunięcia polipa krtani. Operacja zakończyła się pełnym sukcesem – pacjent pozbył się uciążliwej chrypki. Odegrało to istotną rolę w dalszej karierze doktora Jurasza. Zamiast pediatrii, której początkowo zamierzał się poświęcić, zajął się laryngologią i stał się jednym z czołowych twórców i pionierów w tym zakresie. Obok praktyki klinicznej uczestniczył aktywnie w działalności naukowej i dydaktycznej. Habilitował się w 1877r. Trzy lata później, jako jeden z nielicznych Polaków w Rzeszy, został profesorem nadzwyczajnym. Był autorem ponad 100 prac i kilku podręczników w tym dzieła najważniejszego: „Choroby górnych dróg oddechowych”. Znane też były liczne instrumenty laryngologiczne jego pomysłu. Podstawowe prace profesora Jurasza  zakresu fizjologii i patologii nosa i narządu głosowego zapewniły mu wysoką pozycję naukową na świecie. Zawsze zaznaczał swoje przywiązanie do polskości i wraz z żoną Karoliną w tym duchu wychowywał siedmioro dzieci. W domu Juraszów skupiała się nie tylko miejscowa Polonia, ale bywali tam też przedstawiciele innych narodów słowiańskich. W 1908r. wrócił do kraju, powołany na Katedrę Laryngologii Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Był kilkakrotnie wybierany na dziekana Wydziału Lekarskiego. Podczas pierwszej wojny światowej pełnił funkcję rektora uniwersytetu. W 1919 r. przeniósł się do Poznania i na prośbę rektora powstającego Uniwersytetu Poznańskiego dr. Heliodora Święcickiego zorganizował kolejna klinikę laryngologii. Mimo swoich 72 lat nadal aktywnie realizował się w pracy naukowej, dydaktycznej i społecznej. Był m. in. kuratorem Koła Medyków i naczelnym redaktorem „Nowin Lekarskich”. Zmarł 12 sierpnia 1923roku.

Mieczysław Boguszyński – na podstawie artykułu Antoniego Łączkowskiego – „Profesor Antoni Jurasz senior – jeden z twórców laryngologii światowej”.