Tylko co czwarty Polak stara się robić coś, by dbać o swoją wątrobę, np. zdrowo się odżywiać, nie pić lub nie nadużywać alkoholu, bądź łykać preparaty, które ją wspomagają – wynika z sondażu wykonanego w ramach akcji „Pierwsze Ogólnopolskie Badanie Wątroby”. Zaprezentowano go w czwartek na konferencji prasowej w Warszawie. Sondaż został przeprowadzony przez grupę badawczą Ipsos w październiku 2013 r. wśród 1005 osób w wieku 15 lat i więcej. Choć wiedzę na temat wątroby zadeklarowało 72 proc. badanych, to niecała połowa z nich faktycznie potrafiła wskazać przynajmniej jedną z najważniejszych funkcji tego narządu. Najczęściej podawano: oczyszczanie organizmu z toksyn (41 proc. badanych) oraz produkcję i wydzielanie żółci potrzebnej w procesie trawienia (38 proc.). Jak wyjaśnił obecny na konferencji prof. Robert Flisiak, prezes Polskiego Towarzystwa Hepatologicznego, które objęło patronat nad akcją, wątroba jest największym narządem wewnętrznym człowieka i jednym z najważniejszych. Wypełnia znaczną część jamy brzusznej, u zdecydowanej większości ludzi leży po prawej stronie. Jest to narząd, który pełni wiele bardzo różnorodnych funkcji, zależy od niego sprawne działanie całego ciała. „Jest to największe laboratorium chemiczne naszego organizmu. Zachodzi w nim synteza różnych substancji: hormonów, enzymów, białek transportujących, które są niezbędne do funkcjonowania innych narządów” – tłumaczył specjalista. Inną kluczową rolą wątroby jest oczyszczanie organizmu z toksyn i filtrowanie krwi. Trafiają do niej pożyteczne i szkodliwe, a nawet groźne dla życia substancje. „Te szkodliwe są w wątrobie przetwarzane do takiej formy, która będzie szybko i bezpiecznie wydalona z organizmu, bez czynienia mu szkody” – powiedział prof. Flisiak. Gdy wątroba przestaje prawidłowo funkcjonować i nie neutralizuje toksyn, uszkadzają one przede wszystkim ośrodkowy układ nerwowy. Narząd ten stanowi również ważną linię obrony organizmu przed drobnoustrojami, bo przez niego przepływa cała krew, która jest filtrowana i wychwytywane są z niej czynniki zakaźne. Wątroba jest też największym magazynem w naszym ciele – magazynowane są w niej cukry, białka i tłuszcze. Nadmierne gromadzenie tych ostatnich może być dla niej bardzo szkodliwe i prowadzić do stłuszczenia. W razie potrzeby z zapasów w wątrobie uwalniana jest glukoza, która stanowi paliwo dla mózgu i dla całego organizmu. W narządzie tym magazynowane są ponadto różne witaminy (A, D, K, B12 i C) oraz składniki mineralne (np. miedź, żelazo). Wątroba wydziela też żółć, niezbędną do trawienia, zwłaszcza ciężkostrawnych pokarmów. Pomaga również utrzymać właściwą ciepłotę ciała – wymieniał ekspert. Zaznaczył, że o wątrobę warto troszczyć się regularnie. Z najnowszych badań wynika jednak, że stara się to robić zaledwie 27 proc. Polaków. Najczęściej stosują w tym celu zdrową, mniej tłustą dietę – 68 proc., unikają picia alkoholu lub nadużywania go – 29 proc., bądź stosują preparaty wspomagające pracę i regenerację wątroby – 18 proc. Według prof. Flisiaka, aby dobrze dbać o ten narząd, należy być aktywnym fizycznie, prowadzić regularny tryb życia, stosować zdrową, niezbyt tłustą dietę, nie nadużywać leków i stosować je tylko zgodnie z zaleceniami lekarza. Ważna jest również profilaktyka zakażeń wirusami zapalenia wątroby typu B (HBV) oraz C (HCV), które potajemnie niszczą wątrobę i mogą doprowadzić do jej zwłóknienia, marskości oraz raka. Tylko jedna trzecia uczestników najnowszego sondażu wskazała, że wie, jakie badania wykonać, by wykryć nieprawidłowości w działaniu wątroby. 72 proc. tej grupy wskazało badanie ogólne krwi, a 50 proc. – badanie USG wątroby. USG pozwala ocenić strukturę i rozmiary narządu, a także sprawdzić drogi żółciowe. Zaobserwowanie w nim jakichś nieprawidłowości jest podstawą do pogłębionej diagnostyki chorób wątroby, np. przy pomocy elastografii. W ramach akcji „Pierwsze Ogólnopolskie Badanie Wątroby” w dniach 14 października – 5 listopada 2013 wykonano USG wątroby u blisko 2600 osób w 15 miastach Polski. 76 proc. z nich miało więcej niż 60 lat. Powiększenie wątroby stwierdzono u 25 proc. mężczyzn i 13 proc. kobiet, tzw. wzmożoną echogenność (czyli zdolność do odbijania fal elektromagnetycznych), która może świadczyć o stłuszczeniu wątroby, stanie zapalnym, a nawet jej marskości zaobserwowano u blisko połowy panów (48 proc.) i 37 proc. kobiet. U ponad 11 proc. wszystkich badanych (300 osób) wykryto tzw. zmiany ogniskowe, które mogą okazać się ropniem, torbielem, krwiakiem, ale też zmianą nowotworową. Organizatorem akcji jest firma Teva Pharmaceuticals Polska. (Źródło: PAP Nauka w Polsce)