Uniwersyteckie Centrum Terapii Pozaustrojowych powstało w odpowiedzi na potrzeby pacjentów z Bydgoszczy i województwa kujawsko-pomorskiego, którzy w przebiegu ciężkiej choroby rozwijają niewydolność wielonarządową, wymagającą wsparcia terapiami pozaustrojowymi.
Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. Antoniego Jurasza w Bydgoszczy to miejsce, które zajmuje się leczeniem najciężej chorych pacjentów, wymagających wysokospecjalistycznej wiedzy oraz najnowocześniejszego sprzętu. Multidyscyplinarne zespoły Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii oraz Oddziału Klinicznego Anestezjologii i Intensywnej Terapii z Pododdziałem Kardioanestezjologii posiadają najwyższe kwalifikacje oraz wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu tych innowacyjnych, niezwykle prężnie rozwijających się i zaawansowanych terapii. Wielospecjalistyczne wsparcie kadrą m.in. Klinki Kardiochirurgii, Klinki Chirurgii Ogólnej, Chirurgii Wątroby i Chirurgii Transplantacyjnej oraz Klinki Kardiologii pozwala na holistyczną diagnostykę i leczenie najciężej chorych.
Uniwersyteckie Centrum Terapii Pozaustrojowych jest miejscem, które jako jedyne w regionie posiada możliwość zastosowania pozaustrojowej oksygenacji membranowej w konfiguracji żylno-żylnej lub żylno-tętniczej (w szpitalu dostępne są obecnie 4 aparaty ECMO), zaawansowanych technik wspomagania funkcji wątroby (dializa albuminowa wraz z systemem recyrkulacji adsorbentów molekularnych, MARS), pozaustrojowego usuwania dwutlenku węgla, zaawansowanych technik oczyszczania krwi (w tym plazmaferezy) i ciągłych technik nerkozastępczych (w tym z wykorzystaniem kolumn adsorbcyjnych). Terapie te ratują życie najciężej chorym pacjentom, wspomagając lub zastępując funkcję uszkodzonego narządu. Umożliwiają leczenie pacjentów z niewydolnością krążeniowo-oddechową, niewydolnością wątroby, głęboką hipotermią, sepsą, niewydolnością nerek, ciężkich zatruć czy z oporną na farmakologiczne leczenie chorobą autoimmunologiczną.
Uniwersyteckie Centrum Terapii Pozaustrojowych posiada bardzo duże doświadczenie w leczeniu najciężej chorych pacjentów, wynikające m.in. z przeprowadzenia największej w regionie ilości terapii ECMO (w tym w przebiegu SARS-CoV-2 oraz po zabiegach kardiochirurgicznych) oraz z faktu, że w Klinice Chirurgii Ogólnej, Chirurgii Wątroby i Chirurgii Transplantacyjnej naszego Szpitala stworzono pierwszy w regionie program przeszczepiania wątroby i od 2017 roku wykonano ponad 40 transplantacji. Kompleksowa opieka nad pacjentami sprawowana jest na ponad 30 w pełni wyposażonych stanowiskach intensywnej terapii.
Uniwersyteckie Centrum Terapii Pozaustrojowych to także możliwość pomocy chorym dla których prowadzone leczenie jest „terapią pomostową” do np. przeszczepu serca, płuc lub wątroby.
Centrum posiada również karetkę przystosowaną do transportu pacjentów w trakcie terapii ECMO, a także zespół wyjazdowy przygotowany do rozpoczęcia terapii pacjenta wymagającego ECMO hospitalizowanego w innym szpitalu i transportu do Uniwersyteckiego Centrum Terapii Pozaustrojowej, celem dalszego leczenia.
Koordynator: 52/585 7134, 52/585 4666
Zespół ECMO: 52/585 4600, 52/ 585 4440
e-mail: uctp@jurasza.pl
PODNIEBNE ECMO – WSPÓŁPRACA Z LOTNICZYM POGOTOWIEM RATUNKOWYM
Możliwość szybkiego dotarcia do pacjenta oraz szybkiego wdrożenia terapii jest często decydującym czynnikiem powodzenia leczenia. Dlatego rozpoczęliśmy współpracę z Lotniczym Pogotowiem Ratunkowym, której pierwszym efektem było szkolenie w bydgoskiej bazie LPR. Zapoznaliśmy się z procedurami i aspektami transportu lotniczego pacjenta i personelu oraz mieliśmy okazję przećwiczyć przygotowanie i transport pacjenta w trakcie terapii ECMO. Wszyscy członkowie mobilnego zespołu ECMO wykonali także lot ćwiczeniowy helikopterem. Dzięki zaangażowaniu LPR helikopter stacjonujący w bazie bydgoskiej został wyposażony w niezbędny sprzęt umożliwiający bezpieczny transport pacjenta w trakcie terapii ECMO. Uczestnictwo w szkoleniu i współpraca z LPR znacznie poszerza możliwości i obszar działania mobilnego zespołu ECMO a w efekcie pozwoli na szybszą i bardziej efektywną pomoc potrzebującym pacjentom.
PIERWSZY PACJENT PRZEWIEZIONY DO INNEGO OŚRODKA
22 marca 2023 odbył się pierwszy w naszym szpitalu transport karetką pacjenta w trakcie terapii ECMO. Pacjenta przebywającego na Oddziale Kardioanestezjologii przekazano do Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku, celem wykonania przeszczepu serca. Transport był możliwy dzięki posiadanym urządzeniom ECMO oraz doposażeniu i dostosowaniu jednej ze szpitalnych karetek do przewozu pacjentów w trakcie tej terapii. Doświadczenie zespołu oraz posiadany sprzęt będą podstawą do utworzenia w ramach Uniwersyteckiego Centrum Terapii Pozaustrojowych pierwszego w regionie Mobilnego Zespołu ECMO zdolnego do wdrożenia terapii ECMO poza naszym szpitalem i kontynuowania jej w ramach naszego ośrodka. Pierwszy transport pacjenta w trakcie terapii ECMO wykonali dr n. med Przemysław Jasiewicz, pielęgniarki z Oddziału Kardioanestezjologii mgr Grażyna Węclewska i mgr Kamila Ostaniewicz oraz Pan Krzysztof Kobusiński i Pan Marek Stachowiak.
PIERWSZA PACJENTKA PRZYWIEZIONA DO NASZEGO SZPITALA
Mobilny zespół ECMO został wysłany na swoją pierwszą misję. 6 lipca Koordynator UCTP otrzymał telefoniczne zgłoszenie dotyczące pacjentki leczonej na jednym z oddziałów intensywnej terapii naszego województwa. Po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną i przebiegiem choroby podjęto decyzję o kwalifikacji pacjentki do terapii ECMO. Ze względu na ciężki stan pacjentki istniało znaczne ryzyko transportu wobec czego podjęto decyzję o wysłaniu mobilnego zespołu ECMO i wdrożeniu terapii na miejscu. Zespół składał się z 2 lekarzy, pielęgniarki i personelu firmy TRIOMED. Mobilny zespół ECMO spotkał się z wieloma wyzwaniami w czasie tej misji. Pierwszym było zapewnienie odpowiedniego transportu ECMO do miejsca zdarzenia. Urządzenie jest niezwykle skomplikowane i delikatne, dlatego konieczne było zapewnienie odpowiednich środków transportu i profesjonalnej obsługi. Po dotarciu na miejsce zespół musiał szybko ocenić stan pacjenta, dokonać ostatecznej kwalifikacji i skonfigurować ECMO. Z wykorzystaniem technik echokardiografii (w tym przezprzełykowej) oraz przy wsparciu personelu miejscowego oddziału intensywnej terapii pacjentce założono kaniule i rozpoczęto terapię ECMO. Zapewniło to pacjentce szansę na przeżycie i stabilizację dzięki którym możliwe było bezpieczne jej przetransportowanie do Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii naszego szpitala gdzie kontynuowano leczenie.
Dzięki zaangażowaniu mobilnego zespołu ECMO pacjentka otrzymała natychmiastową pomoc i wsparcie, które w innych okolicznościach byłoby niedostępne. Ta misja była ważnym krokiem w rozwoju intensywnej terapii naszego szpitala i województwa, otwierając drogę do większej dostępności ECMO w przypadkach nagłych. Po pierwszym udanym wyjeździe mobilnego zespołu ECMO można przewidywać dalszy rozwój tej innowacyjnej koncepcji. Mobilność ECMO otwiera drzwi do bardziej skutecznej opieki nad pacjentami w mniejszych ośrodkach, trudno dostępnych obszarach lub w sytuacjach katastrofalnych. W skład pierwszego wyjazdowego zespołu ECMO weszli: dr n. med. Przemysław Jasiewicz, dr Adam Czarny (Oddział KardioAnestezjologii), plg. Marcin Ratajczak (Oddział KardioAnestezjologii) oraz panowie Krzysztof Kobusiński i Łukasz Soliński z firmy TRIOMED.
CENTRUM TERAPII POZAUSTROJOWYCH MA JUŻ ROK
11 kwietnia 2024 minął rok od utworzenia w naszym szpitalu Uniwersyteckiego Centrum Terapii Pozaustrojowych (UCTP) które powstało w odpowiedzi na wyzwania związane z leczeniem pacjentów w stanie krytycznym. Centrum powstało na bazie Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii oraz I Oddziału Klinicznego Anestezjologii i Intensywnej Terapii z Pododdziałem Kardioanestezjologii. Jednym z kluczowych osiągnięć UCTP jest wdrożenie nowoczesnych technologii medycznych, które umożliwiają skuteczne leczenie pacjentów z niewydolnością krążeniowo-oddechową, ciężkimi zaburzeniami metabolicznymi, niewydolnością nerek oraz innymi poważnymi schorzeniami. Jako, że stosowane techniki pozaustrojowe odgrywają coraz bardziej znaczącą rolę w ratowaniu życia i poprawie jakości zdrowia pacjentów to utworzenie Uniwersyteckiego Centrum Terapii Pozaustrojowych przyniosło szereg korzyści, zarówno dla pacjentów, jak personelu naszego szpitala. Skupienie specjalistów z różnych dziedzin medycyny, którzy mają doświadczenie w stosowaniu terapii pozaustrojowych, poprawiło jakość opieki nad pacjentami. Dostęp do nowoczesnych technologii i zaawansowanych metod leczenia pozwoliło na skuteczniejsze leczenie stanów krytycznych, co przekłada się na wyższe wskaźniki przeżywalności i szybszy powrót do zdrowia pacjentów.
Szkolenie i edukacja
Utworzenie centrum stworzyło platformę do szkoleń i edukacji dla lekarzy, pielęgniarek i innych pracowników medycznych, podnosząc ich kwalifikacje i umiejętności w zakresie stosowania nowoczesnych technik terapeutycznych. W ostatnim roku odbył się m.in. cykl szkoleń w zakresie zastosowania ECMO oraz technik dializ albuminowych w systemie MARS. Osiągnięcia związane z prowadzonymi działaniami oraz leczeniem przedstawialiśmy m.in. na Kongresie European Extracorporeal Life Support Organisation w postaci doniesień zjazdowych „Optimizing Inter-Facility Transfers: Lessons from the Inaugural Experience of a Transport ECMO Center” oraz „Disorders of blood oxygenation during extracorporeal membrane oxygenation for AH1N1 pneumonia in exacerbated chronic myeloid leukemia treated by initiation of chemotherapy”
Wprowadzenie nowoczesnych technologii
Jednym z kluczowych osiągnięć UCTP jest wdrożenie nowoczesnych technologii medycznych, które umożliwiają skuteczne leczenie pacjentów w stanie krytycznym. U pacjentów oczekujących na przeszczep wątroby została zastosowana m.in. dializa albuminowa w systemie MARS pozwalająca na podtrzymanie funkcji wątroby i eliminację toksyn u chorych z niewydolnością tego narządu. We współpracy z Kliniką Kardiologii oraz Kliniką Kardiochirurgii stosuje się zaawanasowane metody leczenia ostrej niewydolności krążenia przy użyciu żylno-tętniczego ECMO oraz pompy do przezskórnego wspomagania funkcji lewej komory serca (tzw. ECMELLA). Wdrożono również techniki absorpcyjne mające zastosowanie u pacjentów z ciężką postacią wstrząsu septycznego pozwalające na eliminację toksyn i cytokin. Ponadto z sukcesem stosowane są dotychczasowe techniki m.in. ECMO żylno-żylne u pacjentów z niewydolnością oddechową, techniki ciągłej terapii nerkozastępczej w tym z zastosowaniem absorbentów oraz plazmaferezy.
Utworzenie mobilnego zespołu ECMO
W ramach Uniwersyteckiego Centrum Terapii Pozaustrojowych powstał mobilny zespół ECMO którego zadaniem jest wdrożenie terapii ECMO u pacjenta przebywającego w innym szpitalu a następnie transport tego pacjenta do oddziału intensywnej terapii naszego szpitala. W skład zespołu wchodzi dwóch lekarzy anestezjologów, pielęgniarka doświadczona w terapii ECMO oraz kierowca i ratownik medyczny. Zespół mobilny udzielił pomocy pacjentom hospitalizowanym w naszym województwie oraz poza nim – najdalszy dotąd wyjazd odbył się do szpitala w Prabutach (ponad 130 km). Podjęto również współpracę z Lotniczym Pogotowiem Ratunkowym celem wykorzystania transportu lotniczego w przypadku konieczności udzielenia pomocy pacjentom przebywającym w szpitalu w znacznej odległości od Bydgoszczy.
Uniwersyteckie Centrum Terapii Pozaustrojowych dzięki nowoczesnym technologiom, innowacyjnym metodom leczenia oraz zaangażowaniu personelu odgrywa kluczową rolę w leczeniu pacjentów z wieloma poważnymi schorzeniami. Podejmowane działania nie tylko przyczyniają się do poprawy zdrowia pacjentów, ale również do poszerzenia wiedzy i doświadczenia zespołu. Dzięki nieustannemu dążeniu do rozwoju i doskonałości, UCTP jest w stanie oferować najwyższej jakości opiekę medyczną, spełniając oczekiwania pacjentów i rodzin oraz poszerzać stosowane techniki terapii pozaustrojowych o najnowsze osiągnięcia medycyny.